विशेष व्यक्तिमत्त्व नारायण विष्णु आठवले हे आठवले कुळातील एक विशेष उल्लेखनीय व्यक्तिमत्त्व. त्यांनी सन 1939 मध्ये वयाच्या 78व्या वर्षी लिहिलेल्या सुमारे 100 पृष्ठांच्या आत्मचरित्राच्या हस्तलिखिताची प्रत अत्यंत निष्ठापूर्वक नि काळजीपूर्वक त्यांचे नातू, श्री. श्रीपाद यशवंत आठवले यांनी आजोबांचा अमोल ठेवा म्हणून जपून ठेविली आहे. त्यावरून त्याची थोडक्यात माहिती पुढे दिली आहे. कै. ना. वि. आठवले […]
Author: admin
रामचंद्र महादेव आठवले
तत्त्वनिष्ठलेखक, वक्ते, इतिहाससंशोधक आणि ज्वलंत हिंदुत्वाचे कट्टर पुरस्कर्ते जीवनकाल 1901 ते 1988 नाचणे 6 दिनांक 1 नोव्हेंबर 1901ला जन्मलेल्या आणि अष्टपैलू व्यक्तिमत्त्व लाभलेल्या एका अत्यंत तत्त्वनिष्ठ प्रखर आयुष्य जगलेल्या रामचंद्र महादेव आठवले यांचे दिनांक 31 डिसेंबर 1988ला वयाच्या 88व्या वर्षी देहावसान झाले. त्यांच्या निधनाने जणू एक वृक्षच उन्मळून पडला ! ‘मोडेन पण वाकणार नाही’ हे […]
दिवाणबहाद्दुर रामचंद्र सदाशिव आठवले
जीवनकाल: 1872 ते 1955 वंशावळ संदर्भ : गुहागर 1/8 माझे आजोबा दिवाणबहादुर रामचंद्र सदाशिव तथा भाऊसाहेब आठवले यांचा जन्म एकोणीसाव्या शतकाच्या उत्तरार्धात 1872 साली एका वैदिक घराण्यात झाला. त्यांचे वडील वेदशास्त्रसंपन्न व वेदपठण करणारे होते. कुटुंब मोठे होते व त्यामानाने आर्थिक स्थिती कनिष्ठ, मध्यम वर्गातील होती. आमचे आजोबा, भाऊसाहेब लहानपणापासूनच फार हुशार होते. त्यांना संस्कृत […]
अरविंद नारायण आठवले
उद्योगपती आधीच्या लेखातील नारायण महादेव तथा नानासाहेब आठवले यांचे अरविंदराव हे ज्येष्ठ चिरंजीव. आपले शालेय शिक्षण पूर्ण केल्यावर, अरविंदरावांना एक दुर्मिळ संधी मिळाली. त्या काळच्या ब्रिटिश सरकारने तरूण भारतीयांना औद्योगिक शिक्षण मिळावे म्हणून लॉर्ड बेव्हिन यांच्या नावाने उपक्रम चालू केला होता. त्यात तरूण व होतकरू भारतीय तरूणांना सरकारी खर्चाने इंग्लंडला पाठवून शिक्षण देण्यात येत असे. […]
नारायण महादेव उर्फ नानासाहेब आठवले
उद्योगपती (श्रीमती पार्वतीबाई यांचे पुत्र) कोकणामधला रत्नागिरी जिल्हा हा त्या मातीतून निर्माण झालेल्या महामानवांसाठी प्रसिद्धच आहे. याच जिल्ह्यात असलेल्या देवरुख या तालुक्याच्या गावी नानासाहेबांचा जन्म 15 डिसेंबर 1890 नव्वद रोजी झाला. अतिशय सामान्य परिस्थितीतील आईबापांच्या पोटी जन्माला आलेल्या या मुलाचे दुर्दैव बहुधा पाचवीलाच पुजलेले होते. दीड वर्षाच्या वयातच पितृछत्र हरवल्याने, आईबरोबर या मुलाला आपल्या आजोळी […]
थोर समाजसेविका श्रीमती पार्वतीबाई महादेव आठवले
महर्षी कर्वे यांच्या सहकारी आणि अनाथ बालिकाश्रमाच्या प्रमुख आधारस्तंभ जन्म: 1870 वंशावळ संदर्भ: सोमेश्र्वर 21 अत्यंत करारी स्वभावाच्या, स्वाभिमानी वृत्तीच्या, लहान वयातच वैधव्य वाट्याला आलेल्या, महर्षी धोंडो केशव कर्वे यांच्या निकटच्या सहकारी, त्यांनीच हिंगणे येथे स्थापन केलेल्या अनाथ बालिकाश्रमाच्या प्रमुख आधारस्तंभ, त्या संस्थेला देशातून नि परदेशातून सहस्त्रावधी रुपयांच्या देणग्या मिळविणार्या, त्यासाठी वर्षानुवर्षे अहोरात्र भ्रमंती करणार्या, […]
प्राचार्य सदाशिव नथू आठवले
जीवनकाल 1923 ते 2001 वंशावळ संदर्भ : नागाव 1/7 अलिबागजवळील सातघर या खेड्यात दि. 3 मार्च 1923ला जन्मलेल्या सदाशिव नथू आठवले यांना 79 वर्षांचं दीर्घायुष्य लाभलं. पुण्यात वृद्धापकाळाने दि. 8 डिसेंबर 2001ला बेशुद्धावस्थेत त्यांचं निधन झालं. मुंबई विद्यापीठातून एम. ए. पदवी संपादन केल्यावर त्यांनी 1946 मध्ये पुण्याच्या स. प. महाविद्यालयात प्राध्यापक म्हणून कामास प्रारंभ केला. […]
शांताराम गोविंद आठवले
सिनेश्रेष्ठ व कवी जीवनकाल: 1910 ते 1975 वंशावळ संदर्भ : सोमेश्वर 16 शान्ताराम आठवले यांचा जन्म 21 जानेवारी 1910 ला पुण्याला – कसबा गणपतीजवळच्या सरदार शितोळे यांच्या वाड्यात झाला. शान्तारामांचे वडील गोविंद हे ग्वाल्हेरच्या सरदार शितोळ्यांचे पुण्यातले कारभारी होते. त्यांचा आवाज सुरेल होता आणि संगीताची त्यांना विलक्षण ओढ होती. त्यांनी लळितं केली आणि लावणी गाण्यांत […]
नारायण विष्णु आठवले
स्वातंत्र्यप्रेमी बंडखोर व्यक्तिमत्त्व जीवनकाल: 1909 ते 2006 वंशावळ संदर्भ: सोमेश्वर 22 प्रखर देशभक्ती आणि निरपेक्ष सेवावृत्ती यांचा मनोज्ञ संगम झालेले बंडखोर व्यक्तिमत्त्व म्हणून नारायण विष्णु आठवले यांचा अभिमानपूर्वक उल्लेख करावा लागेल. रायगड जिल्ह्यातील (पूर्वीचा कुलाबा जिल्हा) खालापूर तालुक्यातील ‘आतकर गाव’ या छोट्याशा खेडेगावात दिनांक 7 मार्च 1909 ला श्री. ना. वि. यांचा जन्म झाला. वास्तविक […]
प्राचार्य अंनत दामोदर आठवले तथा स्वामी वरदानंद भारती
जीवनकाल 1920 ते 2002 वंशावळ संदर्भ : गुहागर 1/7 प्राचार्य अनंतराव आठवले यांचे घराणे गुहागरचे. वडील दामोदर पंत. श्री. वामनरावांना दोन मुले एक दामोदर व दुसरा रामचंद्र. वामनरावांचे मुलांच्या बालपणीच निधन झाल्याने व दारिद्रयामुळे मुले पुण्यात येऊन रोजगार बघू लागली. थोरला राम भावाकडे फार लक्ष देत नसे. दामोदर वेदपाठशाळेत शिके, पूजाअर्चा करून माधुकरी मागत असे. […]